Առողջապահության լրատու 16-17.2012
Բջջային բացահայտում
Ջոն Գյորդոնը և Սինյա Յամանական ապրում են Եվրասիայի տարբեր ծայրերի կղզիներում: Մեկը` Մեծ Բրիտանիայում, մյուսը` Ճապոնիայում: Նրանց բաժանում է ոչ միայն մոլորակի ամենամեծ մայրցամաքը, այլև տարիքային 30 տարվա տարբերությունը: Այս տարի երկու գիտնականներին միացրեց Նոբելյան մրցանակը ֆիզիոլոգիայի և բժշկության ոլորտում`«պլյուրիպատենտ ցողունային բջիջներում հասուն բջիջների վերածրագրավորման հնարավորությունների բացահայտման համար»: Փորձագետների կարծիքները համընկնում են, որ այդ աշխատանքներն իսկապես հնչեղ, առաջատար աշխատանքներ են: Ո՞րն է նրանց էությունը:
Մեզանից յուրաքանչյուրը ժամանակին եղել է ցողունային բջիջների «հավաքածու», սկզբից, ընդհանրապես մեկ (այն կոչվում է զիգոտ), իսկ հետո, բաժանման շնորհիվ, խմբային:
Ցողունային բջիջների առանձնահատկությունն այն է, որ դրանք կարողանում են դառնալ տարբեր օրգանների և հյուսվածքների բջիջներ: Գիտական լեզվով արտահայտված` դիֆերենցվել: Յուրաքանչյուր հաջորդ բաժանման ժամանակ սաղմի բջիջներն ավելի ու ավելի շատ են տարբերվում միմյանցից, ի վերջո, ստանալով որոշակի «մասնագիտացում», մի մասը գլխուղեղ է դառնում, մյուս մասը` արյուն, երրորդները` ոսկոր և այլն: Պլյուրիպատենտ ցողունային բջիջները, մի տեսակ, միջանկյալ փուլ են կազմում: Դրանցից կարող է ձևավորվել օրգանիզմի ցանկացած հյուսվածք, բայց ընկերք դառնալ այլևս չեն կարող: Ժամանակի հետ այս բջիջները հնարավոր էր ստանալ միայն սաղմերից, որովհետև շատ երկրներում դրանց օգտագործումն արգելված էր կամ սահմանափակված օրենքով: Քանի դեռ ճապոնացի Սինյա Յամանական հեղափոխություն չէր կատարել:
«Նա կարողացավ վերածրագրավորել հասուն բջիջը, դրա մեջ ներարկելով որոշակի գեներով վիրուսը,- ասում է ՌԳԱ Բջջաբանության ինստիտուտի ցողունային բջիջների մոլեկուլային կենսաբանության լաբորատորիայի վարիչ Ալեքսեյ Տոմիլինը: - Այդ գեները մտան բջջի ԴՆԹ-ի մեջ և փոխեցին դրա հատկությունները: Այդպես ապացուցվեց, որ գործնականում ցանկացած հասուն բջջի կարելի է ցողունայինի հատկություններ տալ: Դա գիտական առաջընթաց է և լուծում է տալիս էթիկական հարցին. այլևս հարկ չկա սաղմը քայքայել: Այսօր, Յամանակայի բացահայտման շնորհիվ, հնարավոր է դարձել լաբորատորիաներում մոդելավորել և ուսումնասիրել բարդ հիվանդությունները, օրինակ, Պարկինսոնի հիվանդությունը»:
Ցողունային բջիջներն ավելի ու ավելի շատ են լայն կիրառություն գտնում բժշկության մեջ, մասնավորապես` տրանսպլանտոլոգիայում: Իսկ ժամանակին «ցողունային բջիջ» հասկացությունը գիտության մեջ ներդրել է հյուսվածաբան Ալեքսանդր Մաքսիմովը:
Կարդացեք նաև
Նոյեմբերի 1-ին ԱԺ առողջապահության, մայրության և մանկության հարցերի ու ֆինանսավարկային և բյուջետային հարցերի մշտական հանձնաժողովների համատեղ նիստում Արա Բաբլոյանի և Գագիկ Մինասյանի նախագահությամբ շարունակվեցին «ՀՀ 2013թ. պետական բյուջեի մասին» ՀՀ օրենքի նախագծի` առողջապահության ոլորտին վերաբերող քննարկումները...
ՀՀ առողջապահության նախարարին կից կոլեգիայի հերթական նիստում քննարկվեց Հայաստանի Հանրապետության կառավարության կողմից հաստատված «Առողջապահության ոլորտում պետական վերահսկողության...
ՀՀ Առողջապահության նախարարությունը հետևողական գործընթաց է սկսել, որը վերաբերում է մեր հանրապետությունում դեղերի, բուժտեխնիկայի և բուժական մեթոդների գովազդի ընթացակարգին...
ՀՀ առողջապահության նախարար Դերենիկ Դումանյանի մոտ մարզպետարանների առողջապահության բաժինների պետերի մասնակցությամբ այսօր կայացած գործակարգավարական հերթական խորհրդակցության ժամանակ քննարկվեցին ոլորտում առկա թերությունների...
ՀՀ առողջապահության նախարար Դերենիկ Դումանյանը երեկ աշխատանքային այցով Լոռու մարզում էր։ Մարզպետ Արթուր Նալբանդյանի ուղեկցությամբ նա առաջինը եղավ Ալավերդու բժշկական կենտրոնում...
Վարակիչ հիվանդությունների կանխարգելման գործում կարևորելով պատվաստումների դերը` առողջապահության նախարարությունը որդեգրել է նոր ռազմավարություն...
Հայտարարվեցին Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրները: Այս տարի մրցանակի գումարը կազմել է մոտ 1,2 մլն դոլար: Իսկ բժշկության ոլորտում մրցանակակիրները երկուսն են...
Գիտնականները հաստատում են, որ գտել են այն գենը, որը պատասխանատու է պսորիազի առաջացման և զարգացման համար...
ՀՀ առողջապահության նախարարության աջակցությամբ «Մանկական բժիշկների հայկական ասոցիացիան» «Մարիոթ» հյուրանոցի կոնֆերենց-սրահում նոյեմբերի 2-3-ը կազմակերպել էր մանկաբուժական ազգային երրորդ գիտաժողովը...
Լսել եմ, որ քաղցկեղով հիվանդներին հաճախ նշանակում են քիմիաթերապիայի կուրս: Ի՞նչ է դա և ինչպե՞ս է այն կատարվում: Գ.Գալոյան, ք. Հրազդան...
Բրիտանական Միացյալ թագավորությունը, շնորհիվ վերջին տասնամյակների բարեփոխումների, քարացած կարծրատիպերից հրաժարվելու, նորագույն տեխնոլոգիաները նպատակին ծառայեցնելու ջանքերի...
Սկսվել է այն ժամանակահատվածը, երբ մրսածության պատճառով առաջացող հիվանդությունների հաճախականությունն ավելանում է: Եվ, ինչպես ասում են, սարերի հետևում չէ նաև գրիպը...
Գործարար կնոջ համար դժվար է կյանքի ուղեկից գտնել: Ինչպես համատեղել պրոֆեսիոնալ աշխատանքը և կանացի երջանկությունը: Այս հարցի պատասխանը փորձում են գտնել հոգեբաններն ու փորձագետները...
ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ
- Ժողովրդական դեղամիջոցներ
- Հղիություն. 4-րդ ամիս
- Հղիություն. 7-րդ ամիս
- Կոճապղպեղ նույնն է՝ իմբիր, Ginger եւ Zingiber Officinale
- «Արագիլ» հիմնադրամը ստեղծված է՝ օգնելու անպտղությամբ տառապող զույգերին. Կարինե Թոխունց
- Հղիություն. 6-րդ ամիս
- Հղիություն. 2-րդ ամիս
- 4-7 ամսական երեխաների սնուցումը
- Ամուսնական առաջին գիշերը
- Ընկերության մասին
- Ինչպես ազատվել անցանկալի մազերից
- Խնձորը` պզուկների դեմ. ազատվիր նրանցից 1 գիշերվա ընթացքում
- Պարզվում է ապագա երեխայի սեռը կախված է մայրիկի սնունդից
- Դդում
- Հիվանդություն, որը փոխում է մեր կյանքը` կրծագեղձի քաղցկեղ
- Կոճապղպեղ՝ նիհարելու համար (կոճապղպեղի թեյ)
- Սեռական գրգռում
- Արգանդի միոմա. նախանշանները, պատճառներն ու բուժումը
- Երիցուկ դեղատնային - Ромашка аптечная - Matricaria chamomilla L.
- Չիչխանի օգտակար հատկությունները
- Հղիություն. 1-ին ամիս
- Քարավուզ (նույն ինքը՝ նեխուր)
- Ինչպես ազատվել բերանի վատ հոտից`պարզ միջոց
- Դիմակներ` մազերի համար
- Կրծքի ցավե՞ր ունեք. ինչ անել
- Ընդհանուր տեղեկություններ մարմնի համակարգերի մասին
- Հեշտոցային արտադրության պատճառները. մասնագետի անդրադարձը
- Բերանի խոռոչի լորձաթաղանթի ախտահարումը սովորական բշտախտի ժամանակ (սկիզբը` նախորդ համարում)
- Ընտրություն ըստ հորոսկոպի
- Հիվանդություն, որի համար պետք չէ ամաչել (թութք)
- Հղիությունը և նախապատրաստվելը դրան
- Խոսենք այդ մասին. ձեռնաշարժություն
- Երբ գլխացավն ախտանիշ է: Հանճարեղ և օժտված մարդկանց հիվանդություն
- Լեղաքարային հիվանդություն. բուժման մեթոդները
- Սեռական թուլության առաջին նախանշանները. news.am
- Ուլտրաձայնային դոպլերոգրաֆիա (երկակի (դուպլեքս) անոթների)
- Էկզեմայի տեսակները և բուժումը
- ՈւՆԱԲԻ: Արևելյան բժշկության գաղտնիքները
- Իրիդիոսքրինինգ
- Գամմա-դանակը նշտարի փոխարեն